“สบู่” อุปกรณ์อาบน้ำที่ทุกบ้านต้องมี เพราะทุกคนต้องอาบน้ำทุกวัน แม้ว่าสบู่คือสิ่งใช้ทำความนสะอาดร่างกาย และสรรพคุณสบู่ชำระล้างความสกปรก แต่เนื่องจากประเภทสบู่มีให้เลือกหลากหลาย ทั้งสบู่ก้อน สบู่เหลว เจลอาบน้ำ สบู่อเนกประสงค์ ที่ใช้ทั้งอาบและสระผมได้ การเลือกใช้สบู่แต่ละบ้าน แต่ละบุคคลจึงขึ้นอยู่กับความชอบและความสะดวกส่วนตัว

สบู่ ภาษาอังกฤษเรียกว่า soap (โซป) แต่ด้วยที่ชาวญี่ปุ่นที่นำสบู่จากยุโรปเข้ามาในประเทศไทยครั้งแรก เรียก โซป (soap) ว่า “โซปปุ” เมื่อคนไทยเรียกตามว่า โซปปุ เร็วขึ้น จนเพี้ยนไปเป็น “สบู่” ในที่สุด แรกเริ่มเดิมที ที่คนไทยในสมัยโบราณยังไม่มีสบู่ใช้ ก็อาศัยการอาบน้ำตามท่าน้ำต่างๆ หรือการตักน้ำอาบจากโอ่งและตุ่มรองน้ำ เพื่อชำระล้างร่างกาย และคลายร้อน การอาบน้ำในคลอง ตามท่าน้ำต่างๆนี้เอง จึงเป็นที่มาของคำว่า “อาบน้ำอาบท่า”

คนยุคโบราณ เมื่อจะเดินทางไปเยี่ยมเยือนใครที่ค่อนข้างมียศศักดิ์ หรือเป็นคนสำคัญๆ ก็จะต้องอาบน้ำเสียก่อน เพื่อเป็นการให้เกียรติและแสดงความเคารพ และจะผัดแป้งเพื่อบ่งบอกว่าผ่านการอาบน้ำมาแล้ว แต่ถึงแม้ว่าคนสมัยนั้นจะมีการอาบน้ำบ่อยแค่ไหน แต่การอาบด้วยน้ำเปล่าเท่านั้น ก็อาบล้างได้เพียงแค่ฝุ่นผง แต่ไม่สามารถทำความสะอาดคราบสกปรกจากไขมัน เหงื่อไคล และกลิ่นกาย ออกไปได้หมด จึงมีการนำพืชสมุนไพรที่มีอยู่ในธรรมชาติ เช่น มะขามเปียก ไพล ขมิ้น มะกรูด ดินสอพอง และผลไม้ รวมถึงสมุนไพรอื่นๆมาใช้ทำความสะอาด ขัดถูขี้ไคล เพื่อทำความสะอาดและบำรุงผิวจากธรรมชาติ เป็นสบู่ขัดขี้ไคลแบบโบราณ เพียงแต่ไม่ได้ถูกเรียกว่าสบู่ เพราะสมัยนั้นยังไม่มีสบู่นั่นเอง

กระทั่งปีพ.ศ.2470 ชาวญี่ปุ่นได้นำสบู่ที่รับมาจากยุโรปเข้าสู่ประเทศไทย ทำให้คนไทยได้มีโอกาสใช้สบู่ทำความสะอาดร่างกายในการอาบน้ำครั้งแรก ซึ่งสบู่ในยุคนั้นได้ผลิตด้วยส่วนผสมของสบู่จาก ด่าง (base) และ ไขมัน (ester) ที่เกิดมาจากปฏิกิริยา Saponification และมีผลทำให้เกิดกลีเซอรีน ตัวสารธรรมชาติที่ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้น ผิวไม่แห้งหลังจากผ่านการอาบน้ำ เมื่อการใช้สบู่อาบน้ำช่วยทำให้รู้สึกถึงความสะอาดอย่างแท้จริง สบู่ จึงถูกนำไปใช้ในการอาบน้ำขยายเป็นวงกว้าง และได้รับความนิยมมาก จนมีผู้นำไปปรับสูตรเพื่อผลิตและจัดจำหน่ายให้กับคนไทยเรื่อยมา

เมื่ออุตสาหกรรมเคมีถูกพัฒนาขึ้น มีนักลงทุนร่วมมือกับนักเคมี ปรับการใช้ส่วนผสมและขั้นตอนการทำสบู่ที่ต่างไปจากรูปแบบเดิม เนื่องจากข้อจำกัดการผลิตสบู่ดั้งเดิมนั้นค่อนข้างยุ่งยาก ทั้งวัตถุดิบที่มีราคาสูง ใช้เวลานานในการทำสบู่ ผลิตได้จำนวนจำกัด และมีอายุการเก็บรักษาสบู่ได้สั้นๆ จึงมีผู้ประกอบการใช้ระบบอุตสาหกรรม เป็นโรงงานสบู่ ที่สามารถผลิตสบู่ได้ปริมาณมาก สามารถกระจายไปจำหน่ายได้ทั่วประเทศ แต่เมื่อโรงงานทำสบู่ออกมาจำนวนมาก แล้วทำอย่างไร สบู่จะมีอายุการเก็บรักษาได้นาน แน่นอนว่าต้องพึ่งสารเคมี! การเติมสีเติมกลิ่นหอม การทำให้สบู่แข็งตัวได้นาน ใส่สารกันเสียเพื่อสบู่สามารถเก็บได้นาน โดยไม่มีการเสื่อมสภาพ หรือแม้แต่การเติมมอยส์เจอร์ไรเซอร์ คอลลาเจน และอื่นๆ เพื่อทดแทนกลีเซอรีนธรรมชาติ ที่อาจไม่มีจากการทำสบู่สังเคราะห์ หรือการถูกดึงกลีเซอรีนไปผสมในเครื่องสำอางประเภทอื่น

สบู่สังเคราะห์ หรือสบู่เชิงพาณิชย์ที่จำหน่ายตามท้องตลาด ส่วนใหญ่แล้วหากไม่เป็นสบู่เคมีอัดก้อน ที่มีสารเคมีเป็นส่วนประกอบมากกว่าสารจากธรรมชาติ ซึ่งอาจมีคุณสมบัติสบู่ทำความสะอาดได้ดี สบู่ราคาถูก และสบู่ฟองเยอะ แต่เป็นสารชำระล้างสังเคราะห์ ที่แฝงอันตรายตามมา ทำให้หลายๆคนที่ผิวบอบบาง หรือผิวไวต่อเคมี เกิดอาการแพ้ ใช้สบู่แล้วคัน ผดผื่นขึ้น เป็นรอยจ้ำ หรือเกิดการอักเสบ ส่วนผู้ที่ไม่เกิดอาการแพ้ใดๆ อาจจะโชคดี แต่กำลังสะสมสารเคมีบนผิวโดยไม่รู้ตัว!

เมื่อเทรนด์รักสุขภาพเป็นที่นิยม สมุนไพรได้รับการสนใจ ทั้งในด้านอาหาร ผลิตภัณฑ์ และอุปกรณ์เครื่องใช้ ที่มีการผลิตมาจากธรรมชาติตีตลาดไทย ได้รับการตอบรับที่ดีจากผู้บริโภค และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ สบู่สมุนไพรธรรมชาติ ก็เช่นเดียวกัน เพราะสบู่เป็นของใช้ประจำบ้านที่มีกันทุกบ้าน และต้องใช้กันทุกวัน คนที่เริ่มหันมาใส่ใจสุขภาพอย่างจริงจัง จึงพยายามที่จะลดการรับสารเคมีทั้งทางตรงและทางอ้อม และยอมจ่ายเงินเพิ่มขึ้นเพื่อเป็นการซื้อสุขภาพ ยิ่งต้องใช้สบู่ทุกวัน ก็เท่ากับกำลังเพิ่มสารเคมีให้ตัวเองทุกวัน จึงดีกว่า ถ้าจะยอมเพิ่มจำนวนขึ้นอีกนิด แต่ได้ใช้สบู่ไร้สารเคมี

จากที่กระแสสบู่สมุนไพรเป็นที่นิยมขึ้นนี้เอง ทำให้มีผู้ผลิตและจำหน่ายกันมากขึ้น เห็นได้จากทั้งท้องตลาด และการซื้อขายออนไลน์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นสบู่สมุนไพรที่เน้นความขาว และใช้เป็นโฆษณาชวนซื้อ แต่ถึงแม้ตลาดสบู่สมุนไพร จะมีหลายแบรนด์จนตาลาย เลือกซื้อไม่ถูก แถมราคาก็ต่างกันจนน่าคิด สบู่ราคาถูกแต่คุณภาพเป็นอย่างไร? สบู่ราคาแพงแต่กำลังซื้อไหวหรือไม่? ที่จริงแล้วหากพิจารณาให้สมเหตุสมผล ถึงของดีราคาถูกจะมีอยู่บ้างในโลกนี้ แต่มันก็หาไม่ได้ง่าย และไม่มีมากนัก หากวัตถุดิบดี ต้นทุนสูง ผลผลิตก็ราคาสูงตามไปด้วย แต่ถ้าผลผลิตที่สามารถจำหน่ายได้ในราคาถูก นั่นแสดงว่า ต้นทุนของวัตถุดิบไม่สูง เป็นไปได้ยาก ที่ใช้ของดีราคาสูงแล้วมาขายในราคาต่ำกว่าทุน ไม่มีผู้ผลิตหรือคนขายรายไหนต้องการขาดทุน แต่เป็นไปได้มากกว่า หากจะขายในราคาที่ได้กำไรไม่มาก เพื่อให้กิจการคงอยู่ได้ ของขายได้ ผู้บริโภคซื้อไหว และได้ใช้ของดีมีคุณภาพ ซึ่งเรทราคาจะต้องสมกับคุณภาพ แต่ก็ไม่สูงจนเกินเอื้อม ถ้าแบบนี้ก็มีความเป็นไปได้!

ใช้สบู่สมุนไพรแบบไหนดี

สบู่สมุนไพรมีให้เลือกจนละลานตา หลายแบบหลายแบรนด์ ทั้งแบรนด์เก่า แบรนด์ใหม่ แต่ต่อให้มีการผลิตออกมามากกี่แบรนด์ สบู่สมุนไพรหลักๆ ก็จะเหมือนๆกัน มีส่วนผสมหลักๆคล้ายกัน และสรรพคุณสบู่ก็หนีไม่พ้นแบบเดียวกัน สำหรับผู้ที่มีการใช้สบู่สมุนไพรมาระยะหนึ่งแล้ว จะรู้ดีว่า การใช้สบู่สมุนไพรจากธรรมชาติ นอกจากจะได้ทำความสะอาดผิวโดยไร้สารเคมี หรือมีสารเคมีน้อยที่สุด การจะหวังพึ่งให้ได้ผลลัพท์จากสรรพคุณของสารสกัดในสบู่นั้นต้องใช้เวลา จึงต้องใจเย็นๆ และรอผลลัพท์ที่ดีกว่า แต่ถ้าเป็นคนที่เพิ่งเริ่มใช้สบู่ที่ทำจากสมุนไพรล้วน หรือยังคงชินกับการใช้สบู่ผสมสารเคมี ที่ช่วยเร่งความขาว ช่วยลดสิว(แต่เมื่อเลิกใช้ สิวเห่อกว่าเดิม) สบู่ที่มีฟองมากๆ ก็อาจรู้สึกว่า ใช้สบู่สมุนไพรแล้วไม่เห็นผลสักที สู้ใช้สบู่ยา หรือสบู่ทั่วไปไม่ได้

การจะใช้สบู่สมุนไพรให้ได้ผลดี จะต้องใจเย็นๆ และใช้เวลา และเมื่อเห็นผลที่ได้ จะรู้สึกเลยว่า คุณคิดไม่ผิด อีกประการหนึ่งที่การใช้สบู่สมุนไพรแท้เห็นผลช้า หรือไม่เห็นผล และบางคนอาจมีผลข้างเคียง แม้จะเป็นพืชสมุนไพรจากธรรมชาติ แต่ผิวบางคนก็สามารถแพ้ได้ เช่น แพ้เกสรดอกไม้ แพ้สารเคอร์คิวมิน (Curcumin) ในขมิ้น เป็นต้น คือ การใช้สบู่ที่ไม่ตรงกับผิวหน้า หรือใช้สบู่ไม่ตรงกับจุดประสงค์ที่ต้องการจริงๆ เรามีการเลือกใช้สบู่สมุนไพรให้ตรงกับความต้องการ เพื่อให้ได้ผลลัพท์เป็นที่น่าพอใจยิ่งขึ้น แต่ก็ยังขอย้ำอีกครั้งว่า ต้องให้ระยะเวลา ให้สารสกัดสมุนไพรค่อยๆปรับสภาพผิว จึงต้องใจเย็นๆ

สบู่แก้สิว ลดรอยสิว ต้านการอักเสบของสิว

ผู้ที่มีปัญหาเรื่องสิว สิวอักเสบ สิวผดผื่น ต้องการลดรอยด่างดำจากสิว เลือกสบู่ธรรมชาติมีส่วนผสมหรือเป็นตัวหลัก ได้แก่ สบู่บัวบก สบู่มะขาม สบู่เปลือกมังคุด สบู่ฟ้าทะลายโจร สบู่ว่านนางคำ สบู่ขมิ้นชัน สบู่ไพล เพราะส่วนผสมหลักเหล่านี้มีสรรพคุณช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย สาเหตุของการเกิดสิว และยังเป็นสบู่ลดสิว ทำให้สิวยุบ ลดรอยดำรอยแดงที่เกิดจากสิวได้ดี รวมไปถึง สบู่น้ำผึ้ง สบู่ฆ่าเชื้อชั้นเลิศ เพราะน้ำผึ้งมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้ดีเยี่ยม และให้ความชุ่มชื้นในเวลาเดียวกัน

สบู่แก้ฝ้า ลดรอยด่างดำ ใบหน้าหมองคล้ำ

การรักษาฝ้า กระ ด้วยสมุนไพรธรรมชาติ เป็นทางเลือกที่ดี แม้จะต้องใช้เวลานาน แต่ไร้สารพิษตกค้าง เมื่อจะเลือกใช้สบู่ เพื่อแก้ฝ้า กระ เลือกสบู่ที่มีส่วนผสมหรือเป็นตัวหลัก ได้แก่ สบู่ว่านหางจระเข้ สบู่แตงกวา สบู่หัวไชเท้า สบู่มะขาม สบู่ใบบัวบก สบู่ว่านนางคำ สบู่ทานาคา สบู่มะหาด สบู่ไข่ขาว สบู่มะละกอ สบู่หอมแดง สบู่ขมิ้นชัน สบู่ตำลึง

สบู่ผิวใส สบู่ผิวขาว

ผิวขาว กระจ่างใส ใครๆก็ชอบ แต่จะดีกว่า หากขาวอย่างเป็นธรรมชาติ กระจ่างใสไร้สารพิษ เลือกใช้สบู่ที่มีส่วนผสมหรือเป็นตัวหลักของสบู่ ได้แก่ สบู่มะนาว สบู่มะละกอ สบู่มะขาม สบู่มะกรูด สบู่มะเขือเทศ สบู่แอปเปิ้ลเขียว สบู่สับปะรด ซึ่งส่วนผสมหลักเหล่านี้ เป็นพืชสมุนไพรที่มีวิตามินซีสูง มีค่า AHA ธรรมชาติ ช่วยผลัดผิว กำจัดเซลล์ผิวเก่าและความหมองคล้ำของผิวออกไป ช่วยให้ผิวดูขาวใสกว่าเดิม

สบู่ขัดผิว ขจัดเซลล์ผิวเก่า เผยผิวใหม่ เรียบเนียน

สบู่อาบน้ำที่ให้ความรู้สึกเหมือนกำลังขัดผิวไปในตัว ช่วยขจัดเซลล์ผิวเสื่อม กระตุ้นการสร้างเซลล์ผิวใหม่ ที่เรียบเนียนกว่าเดิม เลือกใช้สบู่มีส่วนผสมหรือเป็นส่วนประกอบหลัก ได้แก่ สบู่สครับ สบู่กาแฟ สบู่กากกาแฟ สบู่ขมิ้น สบู่ไพล สบู่ว่านนางคำ สบู่ทานาคา สบู่มะขาม สบู่มังคุด สบู่ข้าวโอ๊ต

สบู่ลดริ้วรอย ใบหน้ากระชับ ผิวเต่งตึง แลดูอ่อนเยาว์ 

ริ้วรอยก่อนวัย หรือริ้วรอยตามวัย หน้าโทรม โหมงาน กระหน่ำดูซีรี่ย์ แลดูแก่กว่าวัย ต้องการให้สมุนไพรช่วย เลือกสบู่ที่มีส่วนผสมของสมุนไพร ได้แก่ สบู่ว่านนางคำ สบู่บัวบก สบู่มะเขือเทศ สบู่แตงกวา สบู่รังไหม สบู่มะหาด สบู่รางจืด

สบู่ผิวแห้ง ฟื้นฟูผิวแห้ง ขาดน้ำ เพิ่มความชุ่มชื้น

ผู้ที่มีผิวแห้ง เกิดริ้วรอย และฝ้าได้ง่าย ควรเลือกใช้สบู่ที่สกัดหรือมีส่วนผสมของสมุนไพรดังนี้ ว่านหางจระเข้ ไพล น้ำผึ้ง แตงกวา นมสด มะเขือเทศ ใบเตย น้ำมันต่างๆ เช่น น้ำมันมะกอก น้ำมันมะพร้าว น้ำมันเมล็ดอัลมอนด์ และหลีกเลี่ยงสมุนไพรรสเปรี้ยวขัดหรือพอกหน้า

สบู่ผิวมัน เป็นสิวง่าย

ผู้ที่มักจะมีน้ำมันบนใบหน้ามากเกินไป รูขุมขนกว้าง หรือเป็นสิวได้ง่ายกว่าคนทั่วไป ลองเลือกใช้สบู่สมุนไพรที่สกัดหรือมีส่วนผสมของ ใบบัวบก ใบตำลึง ว่านหางจระเข้ มะนาว ไข่ขาว ฟ้าทะลายโจร ดินสอพองสะตุ เลือกใช้สมุนไพรที่มีรสเปรี้ยว จะช่วยลดความมันบนใบหน้า และหลีกเลี่ยงการขัดหรือพอกหน้าช่วงหน้าร้อน เพราะจะยิ่งเพิ่มความมัน และกระตุ้นการเกิดสิวได้ง่าย

สบู่ผิวผสม

ผู้ที่มีผิวหน้าแห้ง แต่มีน้ำมันบริเวณ T-Zone สามารถเลือกใช้สมุนไพรได้หลายชนิด เช่น ดินสอพอง น้ำผึ้ง ใบย่านาง น้ำมะนาว นมสด เป็นต้น

ยิ่งช่วงนี้เราต้องใช้สบู่กันแทบตลอดวัน ใช้สบู่ล้างหน้า ใช้สบู่ล้างมือ และใช้สบู่อาบน้ำ และชีวิตของคนยุคปัจจุบัน ถูกแวดล้อมไปด้วยสารเคมีแอบแฝง ข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน ตั้งแต่ น้ำยาซักล้าง เครื่องสำอาง สเปรย์ แอลกอฮอลล์ การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ จะช่วยลดการสะสมสารเคมี ปลอดภัยทั้งชีวิต และยังเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมอีกด้วย เมื่อได้ลองใช้สบู่สมุนไพรจากธรรมชาติ ผลลัพท์ที่ได้อาจทำให้คุณไม่อยากกลับไปใช้สบู่สังเคราะห์อีกเลย